Casus Regeneratieve landbouw

Regeneratief Brazilië

De boeren van Coopervass in Brazilië gaan met verbazingwekkende kracht en vastberadenheid over op regeneratieve productie. En wij zijn onder de indruk!



Vanaf het moment dat we met Coopervass begonnen te werken in 2020 wisten we dat het speciaal was.. Niet wat je zou verwachten van een Braziliaanse coöperatie. Alessandro, de directeur en pionier op het gebied van Braziliaanse specialty koffie, was op zoek naar zijn eerste directe export relatie en wij waren actief op zoek naar een direct partnerschap voor de inkoop van specialty koffie in Minas Gerais, de grootste koffieproducerende regio ter wereld. Sindsdien is de relatie uitgegroeid tot iets dat de jongens van Coopervass omschrijven als familie. En daar zijn we het mee eens. Dus zoals in elke relatie zal een van de twee partijen af en toe een sprong wagen en een nieuw niveau van verbintenis voorstellen. Dat is precies wat we deden toen we Thales, de exportmanager, voorstelden om samen te werken aan regeneratieve koffieproductie. 


In 2022 had Coopervass op verschillende koffiebeurzen over de hele wereld gesprekken gevoerd over duurzaamheid in de Braziliaanse koffieproductie. Ze concludeerden dat er toenemende vraag naar was op de internationale markt. We vonden dus raakvlakken en ons partnerschap was een goede basis om te gaan werken aan regeneratieve productie. Na een aantal eerste verkennende gesprekken om erachter te komen wat Coorpevass en boeren beweegt om te investeren in duurzame productie kwamen we tot de conclusie dat we moesten beginnen waar het allemaal begint.... Bij de grond. 


Op pad met bodemdeskundige Ruben Borge

Wakuli is al enige tijd aan het werk met regeneratieve productie in Oeganda. We werken hier samen met kleinschalige boeren met minder dan 1 hectare landbouwgrond die weinig tot geen financiële middelen hebben om te investeren in hun bedrijf. 


Een totaal andere realiteit dan in Brazilië. Hier werken we nauw samen met Ruben Borge, een bodemdeskundige die zich richt op bodemverbetering op de lange termijn door het verhogen van de hoeveelheid organische stof, micro-organismen en mineralen in de bodem. Zo bootsen we de natuurlijke staat van een gezonde bodem na en starten we een zelfvoorzienend systeem dat niet afhankelijk is van chemische inputs.


Ook al liggen Brazilië en Oeganda ver uit elkaar, een gezonde bodem is een gezonde bodem, ongeacht de grootte van de boerderij of de economische ontwikkeling van de sector. Het was dus een logische stap voor mij om Ruben mee te nemen naar Brazilië voor wat veldwerk. 


Tijdens het eerste bezoek werkten Ruben en een groep agronomen voor Coopervass om de huidige situatie vast te stellen: wat doen boeren al, wat zijn de uitdagingen en waar zien we mogelijkheden om te veranderen?



Mei 2023


Regenerative Project - Mei 2023

Tijdens het tweede bezoek kwam Wakuli erbij en werkte met een groep boeren aan de basisprincipes van compostproductie, organische mest en organische bestrijdingsmiddelen. 

Ons programma tijdens de workshopweek:

  • Theorielessen over bodemgezondheid en compost
  • Voorbereiden van een kleinschalig compost experiment
  • Een compost experiment op middelgrote schaal voorbereiden
  • Compostthee maken van microben en schimmels uit oerwoud
  • Biologisch bestrijdingsmiddel en fungicide produceren 

De grootste eyeopener was de enorme schaal van alles. Waar een Oegandese boer perfect een composthoop kan beheren die zijn of haar hele bedrijf voorziet, heeft een Braziliaanse boer misschien iets nodig ter grootte van twee tennisvelden om in zijn of haar behoeften te voorzien. Je kunt je voorstellen dat het starten van een eigen composteringsbedrijf geen beslissing is die je van de ene op de andere dag neemt. We zagen ook dat boeren niet gewend waren om te werken met alleen de natuurlijk beschikbare materialen en organisch materiaal. Het meeste wat ze op hun land gebruiken wordt geleverd door industriële en chemische bedrijven. Ze kunnen grotendeels vertrouwen op wat er op de etiketten staat. Dus daar vanaf stappen en vertrouwen op hun eigen oordeel en waarnemingen is een sprong in het diepe. 


Van 12 naar 30 koffie boeren, en meer volgen


Dit kan het kleine aantal boeren verklaren dat deelnam aan onze workshops (12 van de verwachte 50+), evenals het lage enthousiasme dat we zagen bij de agronomen die voor Coopervass werken. Bovendien kwam de koffieoogst vroeg in 2023, boeren hadden het dus druk. Degene die wel meededen waren super enthousiast en gemotiveerd om meer te leren. 


Met deze groep toegewijde boeren hebben we 5 dagen gewerkt op een compost-proefveld. We werkten aan vloeibare organische mest die gebaseerd is op beschikbare micro-organismen in kleine stukjes oerbos die nog verspreid liggen in het gebied. 


Sinds onze gezamenlijke start afgelopen mei is het inmiddels echt van de grond gekomen in Soa Gonsalu. Meer dan 30 boeren hebben zich aangesloten bij het "Groene Koffieproject". Coopervass heeft zich ingezet om alle betrokken boeren 100% regeneratief te maken! Met dat doel hebben ze ons omver geblazen en we vinden het geweldig om samen te werken aan die torenhoge ambitie.



 

Regen Agri certificering, een goede zaak?

Coopervass werkt nauw samen met de lokale landbouwgrond-held Jose Carlos, die Ruben en ik toevallig ontmoetten tijdens het bezoeken van een van de boerderijen in mei. Hij was daar namens een overheidsprogramma dat kleinschalige boeren ondersteunt bij het implementeren van duurzame praktijken voor bodemgezondheid. Zijn aanpak voor gewasdiversificatie, bodembedekkers, mulching en organische mest sloot perfect aan bij wat wij wilden promoten. Sindsdien heeft Coopervass een contract gesloten met Jose Carlos en samen hebben ze zich tot doel gesteld om alle boeren Regen Agri gecertificeerd te krijgen. 


Hou je vast! Gecertificeerd. Hadden jullie daar bij Wakuli geen uitgesproken mening over? Klopt. Maar toch zijn we hier enthousiast over. Er is geen zwart-wit. Niet alle directe handel is goed voor de boeren en zeker niet alle certificeringen zijn slecht. 


Het belangrijkste is dat we niet actief vragen om gecertificeerde koffie die boeren dwingt om te investeren. In dit geval bleek Regen Agri de voorkeur te hebben van het management van Coopevass en het geeft boeren de kaders, sjablonen en hulpmiddelen die ze nodig hebben voor hun traject. Het is in de eerste plaats een beoordelingsinstrument en kan worden omgezet in certificering als de boeren dat willen. Het grootste voordeel van deze aanpak is dat de focus ligt op het proces, niet op het eindresultaat. Het maakt niet uit wat je beginpunt is, elke boer kan groeien op weg naar regeneratie. Deze toewijding - inclusief KPI's en het percentage van het totaal aantal mogelijke verbeteringen - wordt beloond met het regeneratieve agri-label.  We kijken vooruit


De toekomst van Wakuli's partners met regeneratieve landbouw

Het zou goed kunnen dat binnen één of twee oogstseizoenen alle koffie die we uit Brazilië importeren regeneratief is. We houden je op de hoogte!

Regenerative agriculture - 3 men standing behind a green bush. Coffee trees and cloudy sky in the background